Maltento là một startup ra đời năm 2016 tại Cape Town, Nam Phi, với tham vọng không nhỏ: biến chất thải nông nghiệp thành nguồn protein bền vững thông qua mô hình nuôi ruồi lính đen. Trong bối cảnh ngành chăn nuôi toàn cầu đang chịu áp lực bởi chi phí đầu vào tăng cao, biến đổi khí hậu và yêu cầu cắt giảm phát thải, giải pháp của Maltento mang đến một hướng đi rõ ràng và thiết thực cho nông nghiệp tuần hoàn và sản xuất thức ăn chăn nuôi thân thiện với môi trường.
Ngay từ đầu, Maltento đã tập trung xây dựng chuỗi giá trị khép kín xoay quanh ruồi lính đen – loài côn trùng có khả năng phân hủy nhanh các loại rác thải hữu cơ và chuyển hóa thành sinh khối giàu protein. Hành trình R&D của startup không chỉ dừng lại ở việc nuôi và xử lý sinh khối, mà còn bao gồm việc phát triển các sản phẩm công nghệ sinh học ứng dụng cao. Sản phẩm chủ lực hiện tại là PALATE+, một chất bổ sung thức ăn chăn nuôi chiết xuất từ ấu trùng ruồi lính đen. Theo các nghiên cứu thực nghiệm tại Lesotho, PALATE+ có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch và giảm tỷ lệ tử vong ở cá hồi cầu vồng – một loài thủy sản phổ biến trong nuôi trồng tại châu Phi và châu Á. Ngoài ra, Maltento cũng cung cấp ấu trùng sấy khô và bột protein côn trùng cho các thị trường EU, Anh và Việt Nam, nhắm đến ngành thức ăn chăn nuôi và thức ăn cho thú cưng.
Về mặt công nghệ, giải pháp của Maltento giải quyết trực tiếp bài toán lớn của ngành: làm thế nào để vừa đảm bảo nguồn protein ổn định cho vật nuôi, vừa giảm gánh nặng môi trường do khai thác nguyên liệu như bột cá và đậu nành. So với các phương án truyền thống, protein từ côn trùng có hiệu suất chuyển hóa cao hơn, tiết kiệm nước, giảm diện tích đất canh tác và đặc biệt là cắt giảm phát thải CO₂ rõ rệt. Với hàng ngàn tấn rác hữu cơ được xử lý và hơn 1.300 tấn khí nhà kính được cắt giảm, mô hình của Maltento chứng minh hiệu quả thực tiễn, không chỉ trên giấy tờ mà ngay trong hoạt động triển khai thực tế.
Một cột mốc đáng chú ý trong hành trình mở rộng là việc Maltento tham gia Hội nghị Thượng đỉnh P4G Việt Nam 2025. Đây là cơ hội để startup tiếp cận mạng lưới đối tác toàn cầu trong lĩnh vực nông nghiệp bền vững và kinh tế tuần hoàn. Nhờ đó, Maltento đã mở rộng mạng lưới tại châu Á, đặc biệt là Việt Nam – thị trường có nhu cầu lớn về thức ăn thủy sản và đang chuyển dịch mạnh sang mô hình nông nghiệp xanh. Tại hội nghị, startup cũng được kết nối với các nhà đầu tư và tổ chức phát triển quốc tế quan tâm đến các giải pháp giảm phát thải và tái cấu trúc hệ thống chăn nuôi.
Nhìn từ góc độ hệ sinh thái khởi nghiệp, Maltento cho thấy tầm quan trọng của việc bắt đầu từ một vấn đề môi trường cụ thể, và sử dụng công nghệ như công cụ để xử lý triệt để vấn đề đó trong chuỗi giá trị. Việc tích hợp sâu giữa khoa học đời sống, công nghệ sinh học và mô hình kinh doanh tuần hoàn giúp startup vừa tạo giá trị kinh tế, vừa tạo ra giá trị môi trường và xã hội. Không theo đuổi công nghệ “kêu” hay hào nhoáng, Maltento chọn một hướng đi kiên định, tận dụng tiềm năng sẵn có từ tự nhiên để đưa ra giải pháp cụ thể cho ngành nông nghiệp toàn cầu đang khát nguồn đạm xanh.
Một bài học đáng giá dành cho các nhà sáng lập khác nằm ở khả năng xây dựng minh chứng thực nghiệm rõ ràng. Từ dữ liệu tăng tỷ lệ chuyển hóa thức ăn trong nuôi trồng thủy sản lên 15% đến cải thiện sức khỏe da và lông thú cưng, Maltento cung cấp các chỉ số định lượng có thể kiểm chứng được – yếu tố giúp startup chiếm được niềm tin từ khách hàng B2B và nhà đầu tư.
Trong bối cảnh nhiều startup công nghệ sinh học ở giai đoạn đầu còn loay hoay với việc thử nghiệm và tìm kiếm thị trường phù hợp, Maltento là ví dụ rõ ràng cho việc một mô hình đơn giản, lấy bài toán rác thải làm trung tâm, hoàn toàn có thể vươn ra toàn cầu nếu kết hợp đúng giữa công nghệ, chiến lược thị trường và sự kiên trì trong R&D.
