Anega Energies Manufacturing là một doanh nghiệp xã hội có trụ sở tại Ethiopia, tiên phong trong việc phát triển và triển khai các giải pháp nấu ăn sạch cho cộng đồng địa phương. Ra đời từ nhu cầu thực tiễn của hàng triệu hộ gia đình ở nông thôn châu Phi, nơi việc đun nấu vẫn chủ yếu dựa vào các phương pháp truyền thống sử dụng củi và than gây ô nhiễm, Anega Energies Manufacturing đã chọn cách tiếp cận toàn diện, tích hợp công nghệ tiết kiệm nhiên liệu, mô hình tuần hoàn và tác động xã hội vào một hệ sinh thái năng lượng bền vững.
Công nghệ cốt lõi của Anega Energies Manufacturing được thể hiện qua ba thành phần chính. Đầu tiên là bếp Quayton, một thiết bị đun nấu được thiết kế để đốt cháy hiệu quả hơn, thải ra ít khói hơn và giảm tiếp xúc với khí độc trong không gian bếp. Thứ hai là nhiên liệu dạng viên nén được sản xuất từ phụ phẩm nông nghiệp như rơm rạ, vỏ cà phê hoặc bã mía, giúp tận dụng chất thải nông nghiệp một cách hiệu quả và thay thế các loại nhiên liệu gây ô nhiễm truyền thống. Thứ ba là mô hình mua lại biochar – phần than còn lại sau quá trình đốt – được thu gom để chế biến thành phân bón hoặc vật liệu lọc nước, khép kín vòng tuần hoàn sinh thái và tạo thêm nguồn thu nhập cho người dân.
Mô hình tích hợp này giúp giảm tới 95% lượng khói trong nhà, tiết kiệm 65% nhiên liệu tiêu thụ và cắt giảm đáng kể lượng khí CO₂ phát thải. Ngoài những lợi ích về môi trường và sức khỏe, Anega Energies Manufacturing còn thúc đẩy bình đẳng giới trong lĩnh vực năng lượng sạch. Khoảng 35% lãnh đạo và 40% nhân sự của công ty là phụ nữ, một con số đáng kể trong bối cảnh lực lượng lao động nông thôn châu Phi vẫn chịu nhiều rào cản về giới tính.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh P4G Việt Nam 2025, Anega Energies Manufacturing đã giới thiệu mô hình bếp sạch tích hợp này – kết quả hợp tác với tổ chức Plan International Ethiopia. Mô hình nhanh chóng thu hút sự quan tâm từ các tổ chức phát triển và nhà đầu tư công nghệ xanh nhờ tính ứng dụng cao, khả năng mở rộng và hiệu quả trong việc chuyển hóa phụ phẩm nông nghiệp thành năng lượng sạch và vật liệu có ích. Chính nhờ sự kết hợp hài hòa giữa đổi mới công nghệ và mô hình kinh doanh xã hội, giải pháp của startup này đang mở ra một hướng tiếp cận thiết thực nhằm cải thiện chất lượng không khí trong nhà, giảm chi phí nhiên liệu, trao quyền cho phụ nữ và nâng cao sức khỏe cộng đồng – những yếu tố then chốt trong việc hiện thực hóa các Mục tiêu Phát triển Bền vững.
Một yếu tố quan trọng làm nên sự khác biệt của Anega Energies Manufacturing so với các sáng kiến bếp sạch khác là khả năng tích hợp chuỗi giá trị tuần hoàn vào mô hình sản phẩm. Nhiều dự án bếp sạch tập trung đơn thuần vào sản phẩm đun nấu mà không tính đến nguồn nhiên liệu, tác động kinh tế địa phương hay xử lý chất thải sau sử dụng. Trong khi đó, AEM không chỉ cung cấp công nghệ nấu sạch mà còn tạo ra hệ sinh thái kinh tế xanh, kết nối với sản xuất nông nghiệp, phân phối địa phương và đào tạo cộng đồng. Tính mở rộng của mô hình cũng được chứng minh thông qua quy mô triển khai rộng khắp các vùng nông thôn Ethiopia, đồng thời có tiềm năng nhân rộng tại các khu vực có điều kiện tương tự ở Đông Nam Á, bao gồm cả Việt Nam.
Không chỉ tạo ra tác động môi trường tích cực, Anega Energies Manufacturing còn chứng minh rằng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực năng lượng có thể song hành với trách nhiệm xã hội và hiệu quả kinh tế. Thông qua mô hình kinh doanh có tính nhân văn cao, startup này đã góp phần định hình lại cách tiếp cận năng lượng bền vững ở các cộng đồng thu nhập thấp, nơi vốn thiếu tiếp cận với công nghệ và cơ sở hạ tầng hiện đại. Sự thành công của AEM cũng là minh chứng rõ nét cho giá trị của các sáng kiến khởi nghiệp gắn liền với bài toán thực tế và khai thác triệt để nguồn lực địa phương.
Từ hành trình của Anega Energies Manufacturing, các nhà sáng lập startup trong lĩnh vực công nghệ vì cộng đồng có thể rút ra nhiều bài học quan trọng. Trước hết, đổi mới không nhất thiết phải là công nghệ cao hay phức tạp mà có thể bắt đầu từ nhu cầu thiết thực nhất của con người. Thứ hai, một sản phẩm có tác động bền vững cần được xây dựng như một hệ sinh thái tích hợp, trong đó công nghệ, con người và tài nguyên địa phương cùng đóng vai trò trung tâm. Và cuối cùng, việc mở rộng quy mô và nhân bản mô hình thành công phụ thuộc nhiều vào sự hợp tác liên ngành và kết nối với hệ sinh thái đổi mới toàn cầu.
Anega Energies Manufacturing đã chứng minh tầm ảnh hưởng toàn cầu khi họ kiên định với sứ mệnh xã hội, biết cách tích hợp công nghệ theo hướng phù hợp với địa phương và bền vững về lâu dài.
