Alternō là một startup công nghệ xanh đến từ Việt Nam, nổi bật với giải pháp lưu trữ nhiệt sử dụng cát đầu tiên trên thế giới, hướng đến các ứng dụng trong công nghiệp và nông nghiệp. Công nghệ này cho phép lưu trữ năng lượng tái tạo dưới dạng nhiệt với nhiệt độ dao động từ 300 đến 600 độ C, từ đó giúp các doanh nghiệp giảm đáng kể việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch, tiết kiệm chi phí năng lượng và giảm phát thải carbon.
Ngay từ khi hình thành ý tưởng, đội ngũ sáng lập Alternō đã nhận thấy một lỗ hổng trong quá trình chuyển đổi năng lượng ở các nhà máy vừa và nhỏ: phần lớn các giải pháp năng lượng tái tạo tập trung vào điện năng, trong khi nhu cầu nhiệt cho sản xuất vẫn phụ thuộc vào than, dầu và khí gas. Thay vì cạnh tranh trong một thị trường năng lượng mặt trời và điện gió đã đông đúc, họ quyết định tập trung vào mảng lưu trữ nhiệt – một hướng đi còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác. Hành trình R&D của Alternō kéo dài hơn ba năm, với nhiều lần thử nghiệm thất bại trước khi họ tìm ra được vật liệu và thiết kế phù hợp để lưu giữ và giải phóng nhiệt ổn định trong thời gian dài. Cát – một nguyên liệu phổ biến, rẻ tiền, chịu được nhiệt cao – đã được lựa chọn làm lõi công nghệ cho hệ thống lưu trữ nhiệt.
Giải pháp của Alternō hiện có hai phiên bản: Alterno Standard và Alterno Pro, đều cung cấp nhiệt ổn định ở nhiệt độ cao để phục vụ các ngành công nghiệp có yêu cầu sản xuất liên tục như chế biến thực phẩm, dệt may, sấy nông sản và sản xuất vật liệu. Công nghệ này được đánh giá là đơn giản về cấu trúc, ít yêu cầu bảo trì, tuổi thọ dài và dễ mở rộng quy mô – điều này đặc biệt quan trọng với các nhà máy vừa và nhỏ, nơi chi phí đầu tư và vận hành là yếu tố then chốt.
Một điểm đáng chú ý trong công nghệ của Alternō là khả năng thay thế hoàn toàn các hệ thống tạo nhiệt truyền thống chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. So với các giải pháp sử dụng nồi hơi điện hay đốt sinh khối, hệ thống nhiệt dựa trên cát của Alternō có ưu thế vượt trội về độ ổn định, chi phí vận hành thấp hơn và không tạo ra khí thải trực tiếp trong quá trình vận hành. Trong các thử nghiệm thực tế với các đối tác lớn như PepsiCo và Mondelez, hệ thống đã chứng minh được khả năng cung cấp nhiệt liên tục, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các dây chuyền sản xuất hiện đại.
Từ góc độ phát triển, Alternō đã thu hút sự quan tâm của nhiều tổ chức trong và ngoài nước. Startup này từng được chọn trình bày tại Hội nghị Thượng đỉnh P4G Việt Nam 2025, nơi họ giới thiệu mô hình chuyển đổi năng lượng công nghiệp thông qua lưu trữ nhiệt bằng cát. Mô hình này nhận được đánh giá cao từ các doanh nghiệp quốc tế và tổ chức phát triển nhờ tính khả thi, tiềm năng thay thế hoàn toàn hệ thống nhiệt truyền thống, cũng như đóng góp vào mục tiêu phát thải ròng bằng 0. Trước đó, Alternō cũng nhận được sự hỗ trợ từ các đơn vị trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo như Chương trình ươm tạo năng lượng sạch CIC do Bộ KH&CN bảo trợ, cũng như sự quan tâm từ các nhà đầu tư năng lượng trong khu vực.
Từ hành trình của Alternō, có thể rút ra nhiều bài học quan trọng cho các nhà sáng lập khác trong lĩnh vực công nghệ xanh. Trước hết là việc xác định đúng “khoảng trống thị trường” – ở đây là nhu cầu nhiệt cho công nghiệp chưa có giải pháp tái tạo phù hợp – và tập trung phát triển công nghệ để giải quyết đúng vấn đề đó. Thứ hai, thay vì chạy theo các xu hướng công nghệ phổ biến, việc tìm ra một hướng đi khác biệt và bền vững có thể giúp startup mở ra cơ hội lớn hơn về dài hạn. Cuối cùng, khả năng chuyển đổi công nghệ thành sản phẩm thực tiễn, được kiểm chứng bởi những khách hàng lớn trong ngành, chính là chìa khóa để thuyết phục nhà đầu tư và mở rộng quy mô.
Trong bối cảnh Việt Nam và Đông Nam Á đang tăng tốc quá trình chuyển đổi năng lượng, những giải pháp công nghệ như của Alternō không chỉ có giá trị thương mại mà còn mang ý nghĩa xã hội và môi trường sâu sắc. Đây là minh chứng cho việc một startup nội địa hoàn toàn có thể góp phần vào bản đồ công nghệ toàn cầu nếu đi đúng hướng và thực sự giải quyết được vấn đề thực tiễn.
